Coronacrisis, op zoek naar alternatieven voor ontslag?

Ik zie rondom mij heel wat bedrijven afscheid nemen van werknemers om de loonkost te drukken, ook in de media circuleren cijfers dat 20 % van de bedrijven overweegt om over te gaan tot ontslag. Ik kan niet oordelen of dit nu een juiste beslissing is of niet. Maar op lange termijn gezien zal de economie deze crisis te boven komen en zullen bedrijven terug meer opdrachten en bestellingen binnenhalen. Het zou zonde zijn moest je nu beslissen om afscheid te nemen van medewerkers, wat gepaard gaat met een kostenplaatje en binnen een paar maanden moeten vaststellen dat je terug mensen moet aanwerven omdat je activiteit zich helemaal heeft herpakt. Het aanwerven kost geld en energie en aan nieuwe medewerkers opleiden hangt ook een kostenplaatje. Daarom hieronder een overzicht welke alternatieven er zijn.

1. Tijdelijke werkloosheid

Ten eerste kunnen vandaag alle bedrijven gebruik maken van de regeling tijdelijke werkloosheid Corona tot 31 augustus 2020. Hierbij is de administratieve procedure versoepeld en moet je geen goedkeuring aanvragen aan RVA. Vanaf 1 september kunnen alleen nog maar bepaalde sectoren die het moeilijk hebben hiervan gebruik maken tot eind december 2020 zoals toerisme, evenementen en horeca.

Wat als je nog steeds onvoldoende werk hebt vanaf 1 september 2020 en je behoort niet tot een van deze sectoren? Dan kan je gebruik maken van economische werkloosheid.

Economische werkloosheid voor arbeiders: dit is een redelijk gemakkelijke procedure. Je vraagt dit elektronisch aan via de website Sociale Zekerheid of via je sociaal secretariaat. Daarnaast bezorg je de werknemer een controlekaart. In het begin van de maand moet je de gegevens van de werknemer eveneens elektronisch doorsturen naar de RVA, en op het einde van de maand stuur je een overzicht van de dagen werkloosheid per werknemer door naar RVA. Je moet ook de werknemer vooraf informeren over de dagen economische werkloosheid. Wanneer de maand verstreken is bezorgt de werknemer zijn controlekaart aan zijn uitbetalingsinstelling. Deze zal dan op basis van de controlekaart en de gegevens van de werkgever een uitkering uitbetalen aan de werknemer. Je kan de werkloosheid voltijds aanvragen voor 8 weken en daarna is er een verplichte werkweek of deeltijds aanvragen voor 18  weken met daarna een verplichte werkweek

Economische werkloosheid voor bedienden: deze procedure is complexer omdat de werkgever hier een erkenning moet krijgen als bedrijf in moeilijkheden. Je moet hiervoor dus een dossier opbouwen en eerst de erkenning ontvangen alvorens je gebruik kan maken van economische werkloosheid. Je kan  een erkenning als je 10% omzetverlies hebt tov het hetzelfde kwartaal 2019. Daarnaast moet je als werkgever ook een ondernemingsplan opmaken waarin je maatregelen opneemt om ontslagen te vermijden en waarin je een extra vergoeding voorziet. Je kan hiervan vrijgesteld worden ingeval je paritair comité hierover een sectorakkoord heeft.

De werkgever heeft hier dezelfde verplichtingen te vervullen als bij economische werkloosheid voor arbeiders. Per kalenderjaar  kan de werkgever de bediende 16 weken voltijds in economische werkloosheid plaatsen ofwel 26 weken deeltijds.

Meer informatie over tijdelijke werkloosheid kan je terugvinden 

2. Werknemers uitbesteden aan derden 

Een andere optie is om medewerkers uit te besteden aan andere bedrijven die tijdelijk extra medewerkers nodig hebben. Ik raad aan om dit in overleg te doen met je werknemer. Daarnaast is een dienstverleningsovereenkomst tussen jouw bedrijf en het ander bedrijf noodzakelijk om de relatie van de werknemer vast te leggen en om hier concrete afspraken te maken over facturatie, afwezigheden, taken,….

3. Tijdskrediet, thematisch verlof,Coronaouderschapsverlof en Corona tijdskrediet

Je kan je werknemers stimuleren om het contract gedeeltelijk of volledig tijdelijk te schorsen via tijdskrediet, thematisch verlof of Coronaverlof. De medewerker ontvangt hier een uitkering van de RVA. Deze uitkering is wel lager dan een uitkering tijdelijke werkloosheid. De schorsing heeft ook invloed op het vakantiegeld en eindejaarspremie, maar je bent als werkgever vrij om hierover afwijkende afspraken te maken met je werknemer. 

Werknemers met 1 maand anciënniteit bij de werkgever en kinderen jonger dan 12 jaar of een gehandicapt kind jonger dan 21 jaar kunnen Corona ouderschapsverlof aanvragen en hun arbeidsprestaties verminderen tot 50% of 80%.  De werkgever moet hier wel akkoord mee gaan.

Daarnaast kan een bedrijf dat een erkenning als onderneming in moeilijkheden of herstructurering bekomt van de Minister van Werk, aan zijn voltijdse werknemers voorleggen om in te stappen in 50% of 20% Coronatijdskrediet.  De medewerker ontvangt hiervoor een uitkering

4. Aanpassen arbeidsduur 

Je kan voorstellen aan je werknemers om de arbeidsduur van hun arbeidsovereenkomst tijdelijk te verminderen zodat er geen medewerkers moeten ontslagen worden, hier moet je natuurlijk rekenen op de goodwill van je medewerkers.

Een bedrijf dat erkend is als onderneming in moeilijkheden of herstructurering kan de algemene arbeidsduur van de werknemers collectief tijdelijk verlagen via een ondernemingsCAO indien er syndicale afvaardiging is of via het aanpassen van het arbeidsreglement.

5. Interne mobiliteit

Zet mensen in daar waar ze nodig zijn. Heb je openstaande vacatures? Probeer deze eerst intern in te vullen. Of zijn er afdelingen die minder werk hebben en de andere afdeling is overloaded? Laat dan medewerkers inspringen en elkaar helpen. Hierdoor zet je op lange termijn in op de talenten en sterktes van je medewerkers, waardoor je in de toekomst kort op de bal kan spelen bij de veranderde inhoud van bestaande jobs.

6. Besparen op je loonkost?

Als werkgever kan je niet eenzijdig het loon van de medewerkers verlagen, maar wel kan je kijken waar je op kan besparen. Hoe zit het met je kost voor ziekte? Betaal je veel overuren en zijn deze echt wel nodig? Kan ik mijn huidig loon optimaliseren zodat ik minder sociale bijdrage betaal?....

Zoals je ziet zijn er alternatieven om medewerkers ontslagen te vermijden. Het uitgangspunt isde loonkost tijdelijk te verlagen zodat je bedrijf deze crisis overleeft. Wil je hier meer over weten, schrijf je dan in voor de gratis Webinar Ontslaan omwille van Coronacrisis & Alternatieven